วช. เชิดชู 4 หน่วยงานต้นแบบมาตรฐานความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการในรูปแบบ Peer Evaluation
วันที่ 17 ธันวาคม 2567 สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้จัดพิธีมอบโล่รางวัลและประกาศนียบัตรรับรองมาตรฐานความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการในรูปแบบ Peer Evaluation โดยมี ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ เป็นประธานในพิธี พร้อมด้วย ดร.อัณณ์ณิชา โตกิจกล้าธวัฒน์ ผู้อำนวยการกองมาตรฐานการวิจัยและสถาบันพัฒนาการดำเนินการต่อสัตว์เพื่องานทางวิทยาศาสตร์ กล่าวรายงานผลการดำเนินงาน ณ ศูนย์สารสนเทศกลางด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง กล่าวว่า การยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ ถือเป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญที่ วช. ให้ความสำคัญอย่างยิ่ง โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้าง วัฒนธรรมความปลอดภัย” ที่ยั่งยืนและเป็นระบบในทุกหน่วยงานวิจัยทั่วประเทศ โครงการตรวจประเมินและรับรองห้องปฏิบัติการในรูปแบบ Peer Evaluation : กรมวิทยาศาสตร์บริการ ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่าง วช. และ กรมวิทยาศาสตร์บริการ ได้ดำเนินการตรวจประเมินตามมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการ ผ่านกระบวนการประเมินที่ใช้เกณฑ์มาตรฐานแบบข้อตกลงร่วม นอกจากนี้ โครงการยังมุ่งเน้นการพัฒนาบุคลากรผู้ตรวจประเมิน เพื่อขยายผลไปยังหน่วยงานภาครัฐ และสถาบันวิจัยอื่น ๆ อย่างครอบคลุม ซึ่งนับเป็นก้าวสำคัญในการเสริมสร้างความปลอดภัยและความน่าเชื่อถือในวงการวิจัยไทย อันจะช่วยให้เกิดการดำเนินงานที่มีคุณภาพ พร้อมรองรับความท้าทายทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในอนาคต
ดร.อัณณ์ณิชา โตกิจกล้าธวัฒน์ กล่าวเพิ่มเติมว่า วช. ได้พัฒนาระบบการบริหารจัดการห้องปฏิบัติการที่มีความปลอดภัยสูง โดยเฉพาะด้านสารเคมีและวัตถุอันตราย ผ่านการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลที่ทันสมัย เพื่อให้สามารถตรวจสอบและประเมินความปลอดภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การสร้างเครือข่ายด้านมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการ ซึ่งปัจจุบันขยายผลไปยัง 12 มหาวิทยาลัยแม่ข่ายทั่วประเทศ ได้ช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการบริหารจัดการความปลอดภัยและสร้างความตระหนักรู้ในวงกว้าง อีกทั้งยังมีความร่วมมือระหว่างประเทศ เช่น ประเทศลาวและเวียดนาม ซึ่งเป็นการวางรากฐานความปลอดภัยระดับภูมิภาคให้มีความเข้มแข็งยิ่งขึ้น
สำหรับพิธีมอบโล่รางวัลและประกาศนียบัตรครั้งนี้ จัดขึ้นเพื่อส่งเสริม ยกย่องหน่วยงานที่สามารถดำเนินการได้ตามมาตรฐานความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ ผ่านกระบวนการประเมินที่เข้มงวดและเป็นไปตามหลักวิชาการ รวมถึงเพื่อประชาสัมพันธ์และสร้างแรงจูงใจให้แก่หน่วยงานอื่นในการดำเนินงานด้านมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการต่อไป โดยภายใต้โครงการดังกล่าวมีห้องปฏิบัติการที่ผ่านเกณฑ์การประเมินจำนวน 21 ห้องปฏิบัติการ จาก 4 หน่วยงานต้นแบบ ได้แก่ การประปานครหลวง สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กรมพัฒนาที่ดิน และ กรมวิทยาศาสตร์บริการ
ผลลัพธ์จากการดำเนินงานในครั้งนี้ ไม่เพียงแต่สร้างความปลอดภัยในสถานที่ปฏิบัติงาน แต่ยังช่วยยกระดับขีดความสามารถในการวิจัยและพัฒนาให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น โดยช่วยลดความเสี่ยงจากอุบัติเหตุและการปนเปื้อนในห้องปฏิบัติการ พร้อมทั้งสร้างมาตรฐานความปลอดภัยที่เป็นที่ยอมรับทั้งในระดับประเทศและนานาชาติ นอกจากนี้ โครงการนี้ยังเป็นต้นแบบสำคัญในการพัฒนาแนวปฏิบัติที่สามารถขยายผลไปยังหน่วยงานอื่น ๆ ได้อย่างต่อเนื่อง อันจะช่วยสนับสนุนการสร้างระบบนิเวศการวิจัยที่ปลอดภัยและยั่งยืนให้กับประเทศไทย ซึ่งการจัดงานในวันนี้สะท้อนให้เห็นถึงความมุ่งมั่นของ วช. ในการส่งเสริมคุณภาพมาตรฐานความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ และเป็นแรงขับเคลื่อนที่สำคัญในการสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยสำหรับนักวิจัยและบุคลากรวิทยาศาสตร์ทุกคน ทั้งนี้ วช. ขอแสดงความยินดีและชื่นชมกับหน่วยงานที่ได้รับการรับรองมาตรฐานในครั้งนี้ พร้อมขอขอบคุณทุกหน่วยงานที่ร่วมขับเคลื่อนมาตรฐานความปลอดภัยเพื่ออนาคตที่มั่นคงและยั่งยืนของประเทศ
